Nước thải là nước được thải ra sau khi sử dụng hoặc từ một quá trình nào đó và không còn giá trị sử dụng lại cho quá trình đó nữa và được phân ra các loại điển hình sau.
– Nước thải sinh hoạt
– Nước thải công nghiệp
– Nước mưa
Trước tiên, xin đề cập đến nước thải công nghiệp, vấn đề đau đầu và gây tranh cải hiện nay.
1. Nước thải công nghiệp là gì?
Nước thải công nghiệp là nước thải được sinh ra trong quá trình sản xuất công nghiệp. Trong nước thải sản suất công nghiệp lại được chia ra làm 2 loại:
– Nước thải sản xuất bẩn, là nước thải sinh ra từ quá trình sản xuất sản phẩm, xúc rửa máy móc thiết bị, từ quá trình sinh hoạt của công nhân viên, loại nước này chưa nhiều tạp chất, chất độc hại, vi khuẩn, …
– Nước thải sản xuất không bẩn là loại nước sinh ra chủ yếu khi làm nguội thiết bị, giải nhiệt trong các trạm làm lạnh, ngưng tụ hơi nước cho nên loại nước thải này thường được quy ước là nước sạch.
Nước thải công nghiệp rất đa dạng về lượng cũng như tính chất, nó tùy thuộc vào các yếu tố như: loại hình công nghiệp, loại hình công nghệ, công suất hoạt động, … do tính chất đa dạng đó nên mỗi loại nước thải có một công nghệ xử lý riêng.
2. Các loại nước thải công nghiệp thường gặp.
Ngành công nghiệp với đa dạng các loại hình sản xuất kinh doanh, đồng nghĩa với việc cũng có đa dạng các loại nước thải công nghiệp được thải ra hàng ngày. Một số loại nước thải của các ngành công nghiệp thường gặp và gây không ít đau đầu cho người dân cũng như các nhà chức trách trong việc kiểm soát nó là:
– Nước thải sản xuất bột ngọt
– Nước thải sản xuất Càfe
– Nước thải sản xuất Bia
– Nước thải sản xuất Đường
– Nước thải sản xuất Giấy
– Nước thải sản xuất Cao su
– Nước thải ngành Xi mạ
– Nước thải ngành Khoáng sản
– Nước thải ngành Dệt nhuộm
Mỗi loại nước thải của mỗi ngành công nghiệp có một đặc tính riêng, tuy nhiên các thành phần chính của nước thải khiến ta phải quan tâm hơn trong việc xử lý nó bao gồm: kim loại nặng, dầu mỡ( chủ yếu trong nước thải ngành xi mạ), chất hữu cơ khó phân hủy ( có trong nước thải sản xuất dược phẩm, nông dược,dệt nhuộm …).
Các thành phần này không những khó xử lý mà còn độc hại đối với con người và môi trường sinh thái. Quy mô hoạt động sản xuất càng lớn thì lượng nước càng nhiều kéo theo lượng xả thải cũng càng nhiều. Bên cạnh đó, các thành phần khác trong nước thải công nghiệp tuy không phải là nguy hiểm nhưng nếu quá nhiều và không được xử lý đúng cách cũng là mối đe dọa lớn đối với nguồn nước và môi trường.
3. Làm gì với tình trạng ô nhiễm do các ngành công nghiệp như hiện nay?
Hiện trạng của nước thải công nghiệp hiện nay thì không cần phải đề cập nhiều nữa. Hàng ngày hàng giờ, các báo đài vẫn liên tục đưa tin về vấn đề ô nhiễm các con sông, các kênh rạch do các nhà máy, các khu công nghiệp xả thải ra, công khai cũng có, không công khai cũng có. Mức độ ô nhiễm là rõ ràng, các tác động của nó là trực tiếp và nhìn thấy được.
Vậy vấn đề ở đây là gì?
Người dân vẫn phản ảnh, các nhà chức trách vẫn tiếp nhận phản ảnh, các nhà máy, công ty vẫn chịu trách nhiệm, các xử phạt vẫn được thực hiện. Vậy tại sao tình trạng xả thải tràn lan vẫn xảy ra và cuối cùng người chịu thiệt thòi và bị ảnh hưởng nhiều nhất vẫn là người dân xung quanh.
Phải chăng vấn đề ở đây là do mức độ xử phạt đối với các đối tượng gây ô nhiễm quá nhẹ so với cái giá họ phải trả cho việc xử lý nước thải, do đó chưa đủ mức độ răn đe? Hay do các lý do \\\”thầm kín\\\” nào khác? Làm kinh tế, kinh doanh thì lợi nhuận là điều tiên quyết. Nhưng với ý thức kém cỏi và vẫn vô tư xả thải như hiện nay, mặc người dân chịu ảnh hưởng nghiêm trọng thì chính sự yếu kém trong đạo đức nghề nghiệp này sớm hay muộn sẽ làm họ phải chịu hậu quả ngược lại.
Nước mặt bị ảnh hưởng trực tiếp từ những nguồn ô nhiễm này và dần dần nước ngầm cũng bị ảnh hưởng theo. Và để đối phó với tình trạng này, khi sử dụng nước, người dân đành phải dùng những biện pháp mang tính tạm thời và tự túc như mua nước bên ngoài hoặc sử dụng các thiết bị, hệ thống lọc nước. Những sai lầm mang tầm vóc vĩ mô và những biện pháp khắc phục mang tầm vóc vi mô. Bao giờ mới ngăn chặn được tình trạng xả thải không kiểm soát này để người dân được sử dụng nguồn nước sạch ngay từ nơi khởi nguồn của nó? Một câu hỏi lớn và khó trả lời!